FERENC PUSKAS (1 PRILL 1927– 17 nëntor 2006)

_____
Homazh për FERENC PUSKAS
(1 PRILL 1927– 17 nëntor 2006) në përvjetorin e 96 të lindjes

_____

Futbollisti më i madh hungarez i të gjitha kohërave dhe një nga më të mëdhenjtë e historisë së futbollit botëror…

E kam shikuar për herë të parë në TV në finalen e Kupës së Kampionëve të vitit 1971 midis Ajaks Amsterdam dhe Panathinaikos të Athines (Londer – 2 qershor 1971).

Një burrë i shkurtër dhe i shëndoshë. Nuk të jepte përshtypjen e një ish futbollisti.
Ishte 45 vjeç…

Skuadra greke e drejtuar prej tij dha maksimumin duke shkuar në finale, përballë “holandezëve fluturues” të udhehequr nga Cruyff…, çdo gjë ishte e pamundur.

Pas futbollit të luajtur vazhdonte te ishte “refugjat” neper Evrope, Ameriken Latine, Afrike dhe me gjere duke trainuar klube dhe skuadra kombëtare të vendeve të tjera.

Atdheu i tij Hungaria e kishte konsideruar “tradhtar” pas braktisjes së vitit 1956. Por ai nuk e harroi kurrë Hungarinë dhe Budapestin…

Puskas ishte padyshim një nga hungarezet më të famshëm…

Loja e tij kishte madhështinë e muzikës së Liszt dhe Bela Bartok, vrullin poetik të Shandor Petëf si dhe sfidën ala Puskas ndaj regjimit komunist hungarez të mbështetur nga tanket sovjetike.

Kthehet në Hungari për herë të parë në vitin 1981, pas 25 vjetësh, dhe vendoset përfundimisht në Budapest në vitin 1990, pas rënies së komunizmit.

▪ Arkitekti i humbjes së parë të anglezëve në fushën e tyre në vitin 1953 (Angli-Hungari 3-6).

▪ Lojtari që ka shënuar me shumë gola (4) në një finale të Kupës së Kampionëve (Real Madrid – Eintracht Frankfurt (7-3) në vitin 1960).
Në këtë ndeshje të luajtur në Hampden Park të Glasgout në prani të 135 mijë spektatorëve ka ndodhur diçka që nuk është përsëritur më…: Tifozët skocezë të impresionuar nga Puskas dhe Di Stefano nuk pushonin duartrokitjet edhe pas përfundimit të ndeshjes. Lojtarët e Real Madrid u kthyen tre herë në fushë për t’u përshendetur nga publiku i zjarrtë skocez.

▪ Sipas World Soccer (1999) konsiderohet lojtari i 7-të më i mirë i shekullit, pas Pele, Maradona, Cruyff, Beckenbauer, Platini dhe Di Stefano.

▪ Lindi si Ferenc Purczeld më 1 prill 1927 në një familje me rrënje gjermane (Danube Swabian) në Budapest.

▪ Debutoi me ekipin përfaqesues hungarez me 20 gusht 1945 në një fitore kundër Austrise (5-2).

▪ Një sulmues i jashtëzakonshëm…
84 gola në 85 ndeshje me Hungarinë (1945-1956)

▪ Vetëm një herë ka shenuar 4 gola me perfaqesuesen…, kundër Shqiperisë (12-0) me 24 shtator 1950.

▪ Mori shtetesinë spanjolle në vitin 1961 dhe luajti më pas 4 ndeshje me perfaqësuesen spanjolle .

▪ Ka luajtur 6 ndeshje në 2 Kupa të Botës me dy skuadra të ndryshme. Me Hungarinë (1954; 3 ndeshje dhe 4 gola) dhe me Spanjën (1962; 3 ndeshje)

▪ 514 gola në 529 ndeshje në Ligat hungareze dhe spanjolle (vetëm për kampionatet respektive)

▪ 324 gola në 372 ndeshje (1958-1967) me Real Madrid, në të gjitha kompeticionet.

▪ Sipas IFFHS (1995), Puskas ishte shënuesi më i madh i shekullit XX.

▪ Kampion Olimpik me Hungarinë në Lojrat Olimpike të Helsinkit (1952).

▪ Nënkampion Bote me Hungarinë në Kupën e Botës 1954.

▪ Lojtari më i mirë i Kupës së Botës 1954.

▪ 3 tituj të Kupës së Kampionëve me Real Madrid (1959,1960,1966).

▪ 5 herë Kampion i Hungarisë me Honved Budapest.

▪ 5 herë kampion i Spanjës me Real Madrid.

▪ I dyti në Ballon d’Or 1960 pas Luis Suares.

▪ 4 here shenuesi me i mire ne ligen hungareze.

▪ 4 herë shënuesi më i mirë i ligës spanjolle.

▪ Vdiq me 17 nëntor 2006 në Budapest nga pneumonia.

▪ Për në banesen e fundit iu rezervua një funeral shtetëror. Trupi i tij nga Stadiumi Puskas u vendos ne Sheshin e Heronjve ku homazhet u kryen si të ishte një udheheqës ushtarak.

▪ Majori “renegat” i vitit 1956 u përcoll nga një popull i tërë si një gjeneral i lavdishëm…

Tregonte George Best:

“Po trajnonim lojtarë të rinj në një akademi futbolli në Australi bashkë me Bobby Charlton, Denis Law dhe Ferenc Puskás. Të rinjtë nisën të talleshin me këtë të fundit sepse ndër ne ishte më i vjetri në moshë dhe më i rëndi në peshë.

Law atëherë vendosi të vinte një bast me lojtarët e vegjël duke i kërkuar të zgjidhnin njërin prej trajnerëve për të goditur traversën 10 herë rresht (sfidë pothuajse e pamundur).
Natyrisht australianët zgjodhën trajnerin e shëndoshë dhe u shprehën se topi i goditur prej tij do e prekë më pak se pesë herë shtyllën horizontale.

Puskás e goditi atë 9 herë me radhë dhe të dhjetën e palloi topin në ajër, e stopoi dy herë me supe e ngriti me takë dhe teksa ishte akoma në ajër i dha goditjen e fundit duke e tronditur traversën 10 herë rresht.

Të gjithë mbetën gojëhapur dhe njëri u afrua e pyeti se me kë kishin të bënin.

PËR TY DHE GJITHË TË TJERËT KËTU… AI ËSHTË MISTER PUSKAS.”