Mirësevini në liqenin e bukur Karaçaj, liqeni rus që zyrtarisht është vendi më i ndotur në planet.
Vetëm qëndrimi për një orë në brigjet e atij liqeni në vitet 1990 do t’ju jepte një dozë rrezatimi njëqind herë më të madhe se sasia e ekspozimit të lejuar brenda një viti.
Kjo do të thotë që ju mund t’i jepni shendenë jetës për një orë.
Ata fshehën ekzistencën e një centrali bërthamor
Shkaku i sasive të mëdha të rrezatimit nuk është një fenomen, por një termocentral aty pranë që ndaloi së punuari më 29 shtator 1957, pas një aksidenti në të cilin një sistem ftohës dështoi, dhe ekzistenca e të cilit ishte sekret i autoriteteve deri në vitet 1990.
Përkatësisht, pas Luftës së Dytë Botërore, Bashkimi Sovjetik mbeti pas në zhvillimin e arsenali bërthamor në raport me Shtetet e Bashkuara, kështu që projektet kërkimore dhe zhvillimore u punuan me shpejtësi në mënyrë që të prodhonin një sasi të mjaftueshme uraniumi dhe plutoniumi.
Impianti bërthamor në Ozersk u ndërtua me nxitim midis 1945 dhe 1948, dhe boshllëqet në njohuritë e fizikanëve sovjetikë e bënë të pamundur vlerësimin e duhur të vendimeve të sigurisë. Çështjet mjedisore në veçanti nuk janë marrë parasysh në këto faza të zhvillimit të programit bërthamor.
Mbetjet bërthamore hynë në liqen
Të gjashtë reaktorët u ndërtuan në liqen dhe përdorën një sistem të hapur ftohjeje, duke lëshuar ujë të ndotur përsëri në liqen. Fillimisht, mbeturinat shumë radioaktive u hodhën në një lumë afër, duke udhëtuar më tej në Oqeanin Arktik. Më vonë, Liqeni Karaçaj u përdor si një depo në ajër të hapur.
Të tjerët jetojnë atje
Pavarësisht nga evakuimet, një numër i madh i banorëve nuk dëshironin të lëviznin, kështu që edhe sot thithin pluhur dhe ajër të ndotur dhe pinë ujë të ndotur – megjithëse nuk i afrohen liqenit.
Shkalla e vdekjes dhe kanceri midis banorëve pritet të jetë e madhe dhe qyteti është i rrethuar – por gardhi perceptohet nga banorët më shumë si një pengesë për ata që hyjnë brenda sesa i pengon ata të dalin jashtë. Gazetarët dhe reporterët lejohen të vizitojnë, por gjithçka vendoset nga FSB, policia sekrete ruse.
