Jeta e Garry Kasparov, që më 13 prill mbushi 60 vjeç, mund të ndahet në dy pjesë: E para është ajo e kampionit të shahut, ndoshta më madhështorja. E dyta është ajo e një aktivisti politik, që pasi u tërhoq nga shahu, luftoi dhe lufton ende për të kundërshtuar regjimin autoritar të Vladimir Putinit në Rusi.

Dy jetët, ajo e kampionit dhe ajo e disidentit, janë të lidhura me njëra-tjetrën, por në të njëjtën kohë janë shumë të dallueshme: si kampion bote në shah, Kasparov u nderua fillimisht nga Bashkimi Sovjetik dhe më pas nga Rusia, ku përfitoi famë dhe pasuri. Si disident, Kasparov u detyrua të largohej nga vendi – sot jeton në Kroaci – u arrestua më shumë se një herë dhe u frikësua për jetën e tij.

Garry Kasparov lindi në Baku, në kryeqytetin e Azerbajxhanit më 13 prill 1963. Babai i tij, Kim Weinstein, ishte hebre, ndërsa nëna e tij, Klara Kasparova, ishte armene. Talenti i Kasparov u vu re që në moshë të vogël. Ai u përfshi në rrjetin e gjerë të shkollave dhe akademive kushtuar shahut në të gjithë Bashkimin Sovjetik.

Në atë kohë, shahu ishte një çështje krenarie kombëtare dhe konkurrencë intelektuale e sportive me Shtetet e Bashkuara. Ndaj lojtarët më të mirë mbështeteshin dhe subvencionoheshin nga shteti. Kur ai ishte shtatë vjeç, Kim Weinstein, vdiq papritur. Në moshën 12-vjeçare Kasparov ishte tashmë një lojtar i njohur në shkallë kombëtare, dhe me këshillën e mjeshtrit të tij të shahut, ish-kampionit botëror Mikhail Botvinnik, ai vendosi të merrte mbiemrin e nënës së tij.

Sepse pasja e një mbiemri hebre si Weinstein mund të ishte një pengesë për karrierën e tij në një vend ende shumë antisemit si Rusia. Kasparov u bë kampion bote për të rinjtë në vitin 1980. Në vitin 1981 ai u bë kampion kombëtar, dhe në vitin 1984 luajti finalen e tij të parë të kampionatit botëror kundër Anatoli Karpov, kampioni i atëhershëm, që po ashtu ishte sovjetik.

Ishte një finale historike. Sipas rregullave të kohës, lojtari i parë që do të fitonte 6 ndeshje pa llogaritur barazimet do të shpallej kampion. Por për 48 ndeshje asnjëri prej tyre nuk arriti të dominonte ndaj tjetrit. Finalja (me pushime të ndryshme mes ndeshjeve) zgjati 6 muaj, nga shtatori 1984 deri në shkurt 1985.

Në fund, të dy lojtarët ishin të rraskapitur fizikisht. Që nga fillimi i kampionatit, Kasparov kishte humbur më shumë se 10 kilogramë. Në atë moment, në një vendim të padëgjuar që nuk u përsërit kurrë më pas, presidenti i Federatës Ndërkombëtare të Shahut, Florencio Campomanes vendosi të ndërpresë finalen pa shpallur një fitues.

Në fund Karpov kishte fituar 5 ndeshje dhe Kasparov 3 (përfshirë dy 2 fundit), dhe 40 ndeshje përfunduan barazim. Gjithsesi, finalja e vitit 1984 ishte momenti kur Kasparov u bë

i famshëm në botë. Ndërsa Karpov ishte një lojtar i shkëlqyer, por një mjeshtër i mbrojtjes, duke luajtur në një stil të përgjithshëm të parashikueshëm, Kasparov ishte një lojtar i guximshëm, duke bërë sulme të guximshme dhe duke luajtur shah në një mënyrë emocionuese dhe të vrullshme.

Ndër të tjera, finalja u pa si një alegori politike, edhe për shkak të personalitetit të dy shahistëve: Karpov shihej si një burokrat besnik i regjimit sovjetik, ndërsa Kasparov, më i riu, u prezantua nga mediat si një rebel dhe një novator. Ai vetë kishte treguar në më shumë se një rast përbuzje ndaj klasës sunduese sovjetike të atyre viteve, edhe pse nuk kreu kurrë akte rebelimi të hapura, dhe do të mbetej anëtar i Partisë Komuniste Sovjetike deri në vitin 1990.

Në kampionatin botëror 1985, Kasparov fitoi duke treguar shumë shkathtësi. Kështu nisi një nga dominimet më të gjata në historinë e kësaj loje. Ai mbeti kampion deri në vitin 2000, edhe pse një moment ai dhe të tjerët u shkëputën nga Federata Ndërkombëtare e Shahut, duke krijuar një ligë të re.